محیط زیست هیچگاه اولویت اول کشور نبوده است. دلسوزان محیط زیست کشور بارها بر غیر سیاسی شدن محیط زیست وحفاظت از آن و ارتباط ندادن آن با رویدادهای سیاسی هشدار داده‌اند. تاریخ محیط زیست کشور نشان داده است که هر گاه آمیختگی این حوزه با سیاست و حتی روابط خاص اجتماعی صورت گرفته است، جز آسیب چیزی عاید آن نشده است.
یکی از مناطقی که به‌رغم هشدارهای کارشناسان در آستانه نابودی قرار دارد منطقه حفاظت شده نایبند شامل خلیج نایبند، منطقه حفاظت شده نایبند و جنگل‌های حرا (مانگرو) خورهای عسلویه، بساتین و هاله است.
این منطقه در ۳۲۰ کیلومتری جنوب شرقی بندر بوشهر واقع شده و بدون تردید یکی از زیباترین مناطق ساحلی در طول سواحل خلیج فارس به شمار می‌رود.
آثار به جا مانده از بندر تاریخی نایبند و در دماغه نایبند، حاکی از پیشینه تاریخی طولانی منطقه است. منطقه حفاظت شده نایبند با وسعت ۲۲۵۰۰ هکتار که به صورت دماغه مرتفعی در ساحل جنوبی خلیج نایبند قرار گرفته، به دلیل دارا بودن اکو سیستم کم نظیر ارزش‌های زیستگاهی برای گونه‌های متنوع حیات وحش از جمله: کل وبز، قوچ ومیش و حضور گونه‌های نادری از قبیل جییروجیرفتی می‌توان مشاهده کرد.
تحولات صنعت نفت در منطقه عسلویه مرحله تازه‌ای از تخریب طبیعت و محیط زیست را در پی داشته است که از مهم‌ترین آنها تاسیس منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس جنوبی در سال ۱۳۷۷ است.
عمده‌ترین تاثیر این تاسیسات که در حاشیه شمال خلیج فارس و در ۳۰۰ کیلومتری مشرق بندر بوشهر واقع است بر مناطق جزر و مدی و اکوسیستم دریایی آن منطقه است. که تخلیه پساب‌ها و مجرای خروجی و آبهای خنک کننده تاسیسات مستقیما وارد محیط زیست شده و باعث بر هم زدن نظم و تعادل اکولوژیک منطقه آبی می‌شود. طی سال‌های گذشته تخریب محیط زیست منطقه سرعت بیشتری به خود گرفته است.
نایبند که روزگاری یکی از بکرترین مناطق حاشیه خلیج فارس به شمار می‌رفت امروز با تجاوز آدمی و ورود صنعت به آن در آستانه نابودی قرار دارد. بی گمان عسلویه که از آن به عنوان شاهرگ اقتصاد ایران یاد می‌شود اکنون در زمره آلوده‌ترین مناطق کره خاکی قرار دارد.
منطقه‌ای که در بدو ورود، بوی تند گاز و مواد هیدروکربنی در حال سوختن مشعل‌های روشن، شامه آدمی را می‌آزارد. با گردش چند ساعته در این منطقه تصویری از کارخانه‌های بخار قرن ۱۹اروپا را نیز خواهید دید. تصویری که در پی خاموش روشن شدن‌های گاه و بی‌گاه مشعل‌ها و ورود دودهای سیاه به آسمان منطقه ایجاد می‌شود. منطقه‌ای که آلودگی آن چندین برابر آلوده‌ترین شهرهای جهان بر آورد شده است و کارگران و مردم بومی دست به دعا از بارش باران هراس دارند.
نعمتی که در صورت نزول شدیدترین باران اسیدی را به واسطه وضعیت هوای منطقه رقم خواهد زد. بی شک توسعه غیر‌اصولی میدان گازی پارس جنوبی و نادیده گرفتن مسائل زیست محیطی نابودی کامل نایبند را در آینده‌ای نه چندان دور رقم خواهد زد. وجود بیش از ۴۵ مشعل روشن در فازهای ۱۰ گانه و مجتمع‌های پتروشیمی که علاوه بر دود و بوی گاز، مواد شیمیایی بسیار خطرناکی همچون اوره و آمونیاک را در آسمان پخش می‌کند توجه هر بیننده‌ای را جلب می‌کند. با سفر به این منطقه نوار زرد رنگ زیبایی از گوگرد را در کنار جاده و اطراف پالایشگاه مشاهده خواهید کرد که با وزش نسیمی به صورت ذرات معلق در هوا در آمده و توسط شما تنفس خواهد شد. اگر هوس آب تنی نیز کرده باشید با مراجعه به ساحل خلیج نیلگون فارس چیزی جز آلودگی آبهای ساحلی و ورود پسابهای بدون تصفیه به خلیج فارس نخواهید دید. آری خلیج نایبند که زمانی خورها، سواحل شنی، درختان حرا، آبسنگ‌های مرجانی، لاک پشت‌های دریایی، گاو دریایی، دلفین، وال و دستجات پرندگان آبزی و مناظر بکر طبیعی را یک جا در بطن خویش جای داده بود، امروز در مقابل آلودگی‌های زیست محیطی ناشی از تکنولوژی‌های صنعتی و فعالیت اقتصادی مخرب انسان نفس‌های آخر خود را می‌کشد.
رضا غیبی