پایگاه خبری تحلیلی اعتدال: بودجه نویسی بخشی از برنامه ریزی است که وقتی برنامه با برنامه مالی همراه می شود، بودجه نویسی بدان اطلاق می شود. از آن‌سو برنامه‌ها از نظر زمانی به سه سطح کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم بندی می شوند. برنامه‌های کوتاه مدت بین ۱ تا ۳ ساله است و میان مدت به برنامه‌های ۵ تا ۱۰ سال اطلاق می شود و برنامه‌های بلند مدت نیز از ۲۰ سال به بالا می باشند. هر کشوری بنابر رشد و توان برنامه ریزی خود دارای برنامه های گوناگون کوتاه، میان و بلند مدت می باشند. که کشور ما هم ازاین امر مستثنی نیست. قوانین بودجه سالیانه، برنامه‌ای کوتاه مدت و برنامه‌های توسعه ۵ ساله، میان مدت و چشم انداز ۱۴۰۴ نیز برنامه بلند مدت کشور محسوب می‌شوند.
اگر نگاهی به سیر تاریخی تصویب و خیز کشور برای بهرمندی از این برنامه‌ها داشته باشیم، در می یابیم که با توجه به توان دولت‌ها و کشور و جامعه، البته توان دولت نقش به سزایی داشته و دارد، این مهم صورت گرفته است و ابتدا که توان پایین تر بوده، کشور فقط از مزایای بودجه نویسی سالیانه برخوردار بوده است و رفته رفته که توان کارشناسی، مدیریتی، تحلیلی و پیش بینی‌ها رشد یافته برنامه‌های توسعه ۵ ساله و سپس چشم انداز ۲۰ ساله به رشته تحریر درآمده است.
اما اکنون گویا ورق برگشته است، آقای معاون پارلمانی رییس جمهور راه حل تاخیر در ارایه بودجه سالیانه از سوی دولت به مجلس را تدوین بودجه دوسالانه دانسته است و از سوی دیگر به تلاش دولت برای تقدیم به موقع بودجه تاکید کرده است. خوب است آقای میرتاج‌الدینی پاسخ دهد دولتی که توان برنامه ریزی یک ساله برای کشور را ندارد، چگونه می‌تواند برنامه دوسالانه تدوین نماید؟ بهتر است دولت ابتدا تمام توان خود را به تدوین برنامه یک ساله یا همان بودجه یک ساله معطوف سازد و خود را طوری تنظیم کند که بودجه یک ساله را در موعد مقرر تحویل نماید.
از سوی دیگر همین دولت آقای احمدی نژاد برای تدوین برنامه ۵ ساله پنجم یک سال کشور را بدون برنامه رها کرد ، در حالیکه دولت‌های پیشین برنامه‌های یکم تا چهارم توسعه را تدوین و تحویل دادند و هیچگاه کشور بودن برنامه باقی نماند.
آقای میرتاج الدینی در فرازی دیگر اشاره کرده که سال‌های پیشین نیز لوایح بودجه با تاخیر تقدیم می شده است، حال بهتر است وی پاسخ دهد در چه سالی مجلس به دلیل دیر کرد دولت‌ها، مجبور شده تنخواه گردان در اختیار آنها قرار دهد؟ اتفاقی که دولت دهم در این زمینه نیز رتبه نخست را کسب کرد. البته اگر از این هم بگذریم که قاعدتا کشور باید رشد داشته باشد و در کنار رشد درعرصه های گوناگون، توان کارشناسی و مدیریت برنامه نویسی کشور نیز باید رشد کرده باشد.
درخواست آقای میرتاج‌الدینی برای بودجه نویسی دوسالانه وقتی بهتر درک می شود که ببینیم وی در همین اظهارات خود خواستار تغییر ارقام بودجه ای شده است که فقط یک ماه و نه روز از تقدیم آن به مجلس می‌گذرد، آنهم نه ارقام کوچک یا تغییرات کوچک بلکه خواستار این شده که کل رقم بودجه با ۵ درصد افزایش از ۲۲هزار میلیارد به ۲۳ هزار میلیارد برسد. یعنی دولت تا کجا توانسته یک سال آینده را پیش بینی کند، که در این مدت خواستار تغییر ارقام کلی بودجه تدوین شده خود شده است. با این حال خواستار تدوین بودجه دوسالانه هم شده است که دراین صورت به نظر می‌رسد مجلس دائما باید در حال تصویب لوایح اصلاحی دولت برای قانون بودجه دوسالانه باشد، البته اگر دولت قائل به اصلاح توسط مجلس باشد و خود راسا اقدام نکند!